Alþjóðasamfélagið stendur á tímamótum. Loftslagsvánni hefur lengi verið lýst sem hægfara hamförum, en síðustu ár hafa umbreytt henni í áþreifanlega ógn sem grefur undan lífsgæðum, öryggi og efnahag ríkja heims. Í þessu samhengi tók ISO, alþjóðlegu staðlasamtökin, nýverið afdráttarlaust undir ákall António Guterres, aðalritara Sameinuðu þjóðanna (SÞ), um að allt kerfi SÞ sameinist í samstilltu átaki til að styðja ríki við gerð næstu þjóðarákveðnu loftslagsskuldbindinga (NDC), áætlana sem munu marka næstu áratugi í loftslagsstefnu heimsins.
Í yfirlýsingu ISO er lögð rík áhersla á að slíkt sameiginlegt átak verði reist á þeim innviðum sem Þróunaráætlun Sameinuðu þjóðanna (UNDP) hefur komið á fót í verkefninu Climate Promise, sem hefur á fáum árum orðið eitt mikilvægasta tól heimsbyggðarinnar fyrir faglega, trúverðuga og framkvæmanlega loftslags áætlunargerð. ISO minnir á að stöðlun sé ekki formsatriði heldur verkfæri sem getur umbreytt metnaðarfullum markmiðum í raunveruleg, mælanleg og samanburðarhæf skref og þannig styrkt traust, bæði innan einstakra ríkja og á alþjóðavettvangi.
Guterres hefur ítrekað að heimurinn standi frammi fyrir „sannleikastund“. Í ræðum sínum á loftslagsráðstefnum undanfarinna missera hefur hann dregið upp mynd framtíðar sem við viljum forðast: meiri hitabylgjur, aukið hungur, fleiri flóttamenn og sívaxandi kostnað vegna náttúruhamfara. Hann hefur varað við því að ófullnægjandi aðgerðir nú séu í raun ákvörðun um að skilja næstu kynslóð eftir með skuldabagga sem hún eigi aldrei eftir að ráða við. „Loftslagsaðgerð er ekki val,“ segir Guterres. „Hún er nauðsyn.“ Hann hefur jafnframt minnt á að fjármögnun sé ekki gjöf heldur fjárfesting í öryggi og lífsskilyrðum mannkyns.
Í þessu ljósi verður ákall ISO um samhæfingu enn þýðingarmeira. Samkvæmt samtökunum eru alþjóðlegir staðlar lykilþáttur í því að ríki geti samræmt stefnumótun, tryggt gagnsæi og byggt upp þá færni sem þarf til að hrinda NDC áætlunum í framkvæmd. Staðlar eru brú milli stefnu og aðgerða. Þeir skilgreina hvað þarf að gera, hvenær og hvernig, og tryggja að árangur sé raunverulega mælanlegur. Það er þetta sem gerir þá að traustri grunnstoð fyrir fjárfesta, stjórnvöld og almenning og að verkfæri sem bæði þróuð og þróunarlönd geta treyst.
Að lokum má segja að boðskapur Guterres og yfirlýsing ISO séu í senn varnaðarorð og boðskapur vonar. Þau minna á að tíminn sé knappur, en að tækin liggi fyrir: alþjóðleg samvinna, fjárfesting í loftslagsaðgerðum og stöðlun sem tryggir að það sem heitið er verði líka framkvæmt. Það sem eftir stendur er pólitísk viljayfirlýsing og skýr ákvörðun ríkja um að móta NDC-áætlanir sem standast tímans tönn.
Heimsbyggðin bíður. Framtíðin bíður. Og spurningin sem eftir stendur er hvort við grípum tækifærið til að bregðast við með fagmennsku, réttlæti og þeirri forsjá sem Guterres hefur kallað eftir, og ISO rekur nú svo skýrt í hringiðju staðlastarfsins.
